De mens en zijn natuur: Sophocles’ Philoctetes

Neem het stuk Philoctetes, van de tragedieschrijver Sophocles. In Philoctetes wordt de gelijknamige held door zijn medestrijders achtergelaten op het eiland Lemnos vanwege een wond die een ondraaglijke stank verspreidt. Daar leeft hij jarenlang in volledige isolatie, zonder menselijk contact, afhankelijk van de natuur om te overleven. Wanneer de Grieken zijn magische boog nodig hebben om de Trojaanse oorlog te winnen, komen ze Philoctetes ophalen. Dit leidt tot een moreel geladen confrontatie over verraad, wraak en verzoening.

Ineke Sluiter, hoogleraar Griekse taal- en letterkunde, bespreekt op 7 november het inzicht dat Philoctetes ons biedt in hoe de Grieken tegen de relatie tussen mens en diens natuurlijke omgeving aankeken. Is de natuur iets om te willen beheersen en te vrezen, of om ruimte voor te maken en te willen beschermen? Is de natuur overgeleverd aan de mensheid, of zijn wij overgeleverd aan de natuur? Kortom: is onze relatie tot de natuur sinds de oudheid veranderd, of verrassend vergelijkbaar gebleken?

Deze lezing is onderdeel van de Studium Generale-lezingenreeks Griekse tragedie: het laatste nieuws, georganiseerd in samenwerking met Home Academy.